Boncuklu Tarla’daki Boncuklar, Tespihin Geçmişine Işık Tutuyor
Mardin Artuklu Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. İbrahim Özcoşar, Mardin’in Dargeçit ilçesinde devam eden Boncuklu Tarla arkeolojik kazılarında bulundan 20 binden fazla boncuğun tespihin arkaik dönemini oluşturabileceğini ifade ederek, 1. Tespih Çalıştayı ve Koleksiyon Sergisinin önemine dikkat çekti.
Mardin Artuklu Üniversitesi’nde gerçekleştirilen 1. Tespih Çalıştayı ve Koleksiyon Sergisinde açılış konuşması yapan Rektör Prof. Dr. İbrahim Özcoşar, “Dünya’da ilk defa tespih çalıştayını yapan üniversite olmanın mutluluğunu yaşıyoruz. İnsanlık tarihine damga vuran, üniversitemiz akademisyenleri tarafından kazı çalışmaları yürütülen çanak-çömleksiz Neolitik dönem açısından günümüze kadar tespit edilen ilk yerleşim yeri olan Boncuklu Tarla’da bulunan 12 bin yıllık boncuklar, bugün gerçekleştirilen çalıştayın temelini oluşturmaktadır. Yerleşik hayata henüz geçilmemiş bir dönemde inanca ve ibadethaneye sahip olan Boncuklu Tarla’da bulunan 20 binden fazla boncuk, tespih kültürünün aslında ne kadar eski olduğunu görmemiz bakımından oldukça önemlidir. Yine aynı şekilde M.Ö. 7 binli yıllara tarihlenen Çatalhöyük kazılarında tespih olduğu kuvvetli ihtimalle düşünülen buluntuların çıkarılmış olması tespihin insanlık tarihiyle doğrudan ilişkili olduğunu göstermektedir. İnsanlık tarihinin en eski buluntularından biri olan boncukların ve dolayısıyla tespihlerin bugüne kadar akademik bilginin odağı olmaması akademinin bir eksiğidir. Mardin’deki Boncuklu Tarla kazı çalışmalarını yürüten üniversite olarak bizler, bu çalıştayın gerekliliğine inandık.” dedi.
Kadim medeniyetlere yüzyıllar boyunca ev sahipliği yapmış Mardin’de tespihin her dönemde önemli olduğunun altını çizen Rektör Özcoşar, “Bugün Mardin sokaklarında gezdiğiniz zaman onlarca dükkanda tespih satıldığını görürsünüz. Mardin’i gezmeye gelen misafirlerimizin dikkatini çeken ilk şeylerden biri de tespih dükkanlarıdır. Dolayısıyla Mardin’e bir de tespih sanatı üzerinden dikkatleri çekecek bir çalışmanın gerçekleştirilmesi gerekmekteydi. Sanat kelimesini bilerek teknik anlamda ifade ettiğimi de belirtmek istiyorum. Şehirde dolaşan yerli halkın büyük bir çoğunluğunun elinde tespih görürsünüz. Belki de hiçbirimizin tahmin edemeyeceği kişilerde özel tespihlerden oluşan koleksiyonlar bulunmaktadır. Bugün çalıştayımızda bir anlamda bu gizli hazineleri de ortaya çıkarmış oluyoruz.” dedi.
İki gün boyunca kıymetli tespih ustası Bedri Aslantaş’tan tespih yapımını uygulamalı olarak görme şansına sahip olacağımızı hatırlatan Özcoşar, etkinliğin gerçekleşmesinde maddi manevi yardımlarını esirgemeyen MÜSİAD Mardin Temsilciliğine, İstanbul Tespih Sanatı Derneği ve Mardin Tespihçiler Derneğine, ziyaretçilerin görebilmesi için koleksiyonunu paylaşan değerli koleksiyonerlere, akademik bilgilerini paylaşan akademisyenlere, çalıştayda emeği geçen düzenleme kurulu üyelerine ve etkinliğe ilgi gösteren tüm katılımcılara teşekkürlerini sundu.
