Dünya Temizlik Günü Değil, Temiz Bir Dünya Günü!
Bu sabah evden erkenden çıktım. Sessiz sokaklar ve serin hava, güne güzel bir başlangıç yapmamı sağladı. Ancak bir köşe başında karşılaştığım kirli çöp kutusu ve etrafa saçılmış çöpler içimi burktu. O an anladım ki temizlik, bir bilinç ve yaşam biçimidir, hem kendimize hem çevremize duyduğumuz saygının göstergesidir.
Bir insanın karakteri, bir toplumun gelişmişliği temizlik anlayışıyla ölçülür.
Ev temizliğinde titiz olan insanımız, ne yazık ki dış mekânlarda aynı özeni göstermiyor. Çünkü çoğumuz sokakları evimiz gibi görmüyoruz. Oysa çevremizi temiz tutmak sadece bireysel değil, aynı zamanda toplumsal ve dini bir sorumluluktur. Nitekim Peygamber Efendimiz: “Temizlik imandandır.” (Müslim, Tahâret 1) buyurarak, temizlikle imanı aynı çizgide değerlendirmiştir.
Yüce Allah, “Evimi tavaf edenler, ibadete yönelenler ve secde edenler için tertemiz tutun.” (Bakara, 2/125) ayetiyle yalnızca Kâbe’yi değil, yaşadığımız her yeri temiz tutmamız gerektiğini ifade eder. Çünkü bu topraklar da bize emanettir.
Muhammed İkbal’in şu sözü bu durumu özetler: “İslam aslında temizlik dinidir. Müslümanların çevresinde bir pislik görülüyorsa, bu pislik Müslümanlıktan değil; Müslümandan geliyordur.”
Örneğin, Türkiye’de yılda yaklaşık 32 milyon ton evsel atık üretiliyor. Ancak bu atığın yalnızca %13 ile 15’i geri dönüştürülebiliyor. Türkiye’de her yıl yaklaşık 350 bin ton plastik atığın denizlere karıştığı tahmin ediliyor. Dünya genelinde ise her yıl yaklaşık 5 trilyon plastik poşet kullanılıyor.
Temizlik sadece dış görünüşle sınırlı değildir. Nasıl ki dış çevrenin temizlenmeye ihtiyacı varsa, ihmal edilmiş iç çevrenin de arınmaya ihtiyacı vardır.
Kalp kirliyse beden temizliğinin bir anlamı kalmaz. “İçim temiz” diyerek kendimizi ve başkasını kandırmak yerine iç dünyamızdaki kin, kibir ve haset gibi kötü duygu ve düşünceleri tövbe, merhamet ve içsel arınmayla temizlemeliyiz.
Gençler! Bu dünya sizin mirasınızdır. Genç kuşaklar olarak çevreye duyarlı, bilinçli ve sorumlu bireyler olmalısınız. Temizlik sadece bugünün değil, yarının da meselesidir. Temiz bir gelecek; bir izmariti kaldırmak, bir çöpü geri dönüştürmek, bir arkadaşına temizlik bilinci kazandırmak gibi bugünden atılacak küçük adımlarla başlar.
Unutma!
Temizlik adına attığın her bir adım, bir çocuğun temiz bir parkta oyun oynayabilmesi demektir.
Yüce Allah temizdir ve temiz olanları sever. Bu sevgiye layık olmak için bedenimiz yanısıra kalbimizi ve niyetimizi de arındırmalıyız.
Peygamber Efendimiz şöyle buyurur: “Allah sizin bedenlerinize ve suretlerinize değil, kalplerinize bakar.” (Müslim, Birr 33) İbadetler, ruhu ve bedeni temizleyen manevi temizlik araçlarıdır. Bu manevi temizlik, İslam’ın temel ibadetlerinde açıkça görülür. Her biri bizi içsel olarak temizler. Sözgelimi; abdest bedeni; namaz, ahlakı; oruç, nefsi; hac, yolu ve toplumu; tövbe, kalbi temizler. Zekât, malı ve gönlü arındırır. İnfak ise insanî yönümüzü temizler.
Bugünün bir başka kirliği ise dijital dünyada gizlidir. Sosyal medyada yayılan olumsuz içerikler ve görüntüler, zihinleri ve gönülleri kirletiyor. Bu görünmeyen kirlilik, bazen gerçek çöpten daha zararlı olabiliyor. Çünkü insanın aklı ve kalbi kirlendiğinde, davranışları da bozulur.
Dijital temizlik dilimizi, niyetimizi ve düşüncelerimizi virüslerden korumaktır. Sosyal medyada yansıttıklarımız, iç dünyamızın bir parçasıdır. Bu yüzden dijital temizlik, gerçek temizlikten ayrı düşünülemez.
Her yıl Eylül ayının üçüncü Cumartesi günü, Dünya Temizlik Günü olarak kutlanıyor. Ancak asıl hedef, sadece bir gün değil, temiz bir dünya için yılın her gününü temizlik bilinciyle yaşamak olmalıdır. Dünya Temizlik Günü’nü bir takvim günüyle sınırlamak, temizlik bilincini daraltmaktır. Asıl hedef, yılın her gününü “Temiz Bir Dünya Günü”ne dönüştürmektir. Çünkü temizlik bir gün değil, bir ömürlük sorumluluktur.
Temizlik, sadece süpürgeyle değil; bilinçle, vicdanla ve kararlılıkla yapılır. Sokaktaki çöpü, denizdeki kiri görmezden gelmek ve buna alışmak bir tür körlüktür. Bu “çöp körlüğü” artık son bulmalıdır. Bugün plajlar, ormanlar, piknik alanları ve hatta tarihi mekânlar bile, (plastik poşetler, ıslak mendiller, çekirdek kabukları, sigara izmaritleri gibi) çöp yığınları altında kalıyor.
Unutmayalım, çöpler yalnızca doğayı kirletmez. Gözümüzü, gönlümüzü, vicdanımızı ve geleceğimizi de kirletir.
O halde bugün bir adım atalım. Temizlikle ilgili bir mesaj gönderelim, sosyal medyada temiz içerikler paylaşalım, dışarıda temizlik yapalım, bir çöpü yerden kaldıralım. Bu küçük girişimler belki dünyayı değil, ama iç dünyamızı güzelleştirecektir.
Sahi! Dolaştığınız yerler temiz mi? Eğer değilse, siz o yerleri temiz bırakıyor musunuz?
Kemal Kahraman
